Zakup prezentów dla kontrahentów i pracowników a prawo do odliczenia podatku VAT

W praktyce gospodarczej bardzo często zdarza się, że firmy chcąc uhonorować swoich pracowników bądź kontrahentów, kupują im prezenty lub innego rodzaju upominki.  Działanie takie z czysto biznesowego punktu widzenia jest całkowicie racjonalne i przejrzyste, bowiem przekłada się na nawiązanie długotrwałych relacji, co szczególnie w biznesie ma ogromne znaczenie.  Czy jednak od takich zakupów z punktu widzenia podatkowego firma ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur zakupowych?

Podstawowa zasada zgodnie z ustawą o VAT mówi, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego będzie przysługiwać wtedy, gdy zakupy są lub będą związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.  Mowa jest tutaj zarówno o kosztach bezpośrednio związanych z daną czynnością (np. zakup towaru handlowego przeznaczonego do dalszej odsprzedaży), jak i o kosztach pośrednich (np. usługi informatyczne, księgowe, doradcze). Trzeba pamiętać, że to zawsze na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w razie kontroli związku przyczynowo-skutkowego poniesionych kosztów, od których to został odliczony podatek VAT, z wykonywaniem czynności podlegających pod podatek od wartości dodanej.

W sytuacji zakupu prezentów/ upominków należy rozważyć dwa możliwe scenariusze. W pierwszej sytuacji załóżmy, że zakupione przedmioty będą opatrzone logo firmy – w związku z tym mogą pełnić one potencjalną rolę reklamy, przyczyniać się do zwiększenia rozpoznawalności marki itp.  Od tego rodzaju wydatków będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, ponieważ w sposób pośredni będzie można wykazać związek zakupu ze wzrostem sprzedaży w danym podmiocie.  Natomiast w drugiej sytuacji, zakładając że na upominkach nie będzie widoczne logo firmowe, ciężko znaleźć racjonalne połączenie takich zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Co więcej, dokonując takich  zakupów, firma praktycznie od razu wie i liczy się z faktem, że zakupy te będąc przekazane pracownikom lub kontrahentom, zostaną przeznaczone do ich użytku osobistego. Dlatego w drugim przypadku firmie nie będzie mogła odliczyć VAT-u naliczonego z faktur kosztowych.

Ustawa o VAT jest jedną z najbardziej rozbudowanych, a przez co najbardziej skomplikowanych ustaw podatkowych – więcej jasnych i przejrzystych wyjaśnień w zakresie podatku VAT można znaleźć na stronie http://efekta.waw.pl/.  Przepisy są niestety niejednoznaczne, często wydawane są różne interpretacje skarbowe w identycznych stanach faktycznych. Dlatego warto być na bieżąco ze zmieniającymi się przepisami – wszak nieznajomość prawa nie zwalnia z jego stosowania.