Haft Krajeński ? tradycja ludowa i tradycja wytworzona

Muzeum Ziemi Złotowskiej wraz z partnerami zaprasza na spotkania panelowe o hafcie krajeńskim.

Zadanie „Haft Krajeński – tradycja ludowa i tradycja wytworzona” to cykl wydarzeń realizowanych na przełomie października i listopada 2018 w okolicznych ośrodkach kultury. Działalność rękodzielników na Krajnie oraz zainteresowanie tematyką haftu na jarmarkach dowodzi o potrzebie kultywowania tradycji. Do realizacji zadania zaproszono wieloletniego twórcę amatora Jerzego Brzezińskiego – hafciarza krajeńskiego, Joannę Skierę – animatorkę krajeńskiej tradycji wytworzonej, oraz Zespół Folklorystyczny Krajniacy z Wielkiego Buczka. Opiekę merytoryczną sprawuje dr Dorota Angutek – etnolog i kulturoznawca, od 2004 roku prowadząca badania nad haftem krajeńskim. Za koordynację będzie odpowiedzialne Muzeum Ziemi Złotowskiej z dyrektor Kamilą Krzanik-Dworanowską na czele. Odbiorcami mają być osoby skupione wokół lokalnych ośrodków kultury i nieformalnych grup pasjonatów regionalnych oraz osoby zainteresowane haftem krajeńskim. Dzięki dofinansowaniu ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu „Kultura - Interwencje 2018. EtnoPolska” udział w spotkaniach jest bezpłatny. Na warsztaty zalecamy zapisy.

Haft Krajeński – tradycja ludowa i tradycja wytworzona – harmonogram spotkań:

30.10.2018 (wtorek), godz. 10:00 - wstęp bezpłatny - Krajeński Ośrodek Kultury w Krajence

06.11.2018 (wtorek), godz. 17:00 - wstęp bezpłatny - Gminna Biblioteka Publiczna i Ośrodek Kultury w Tarnówce

07.11.2018 (środa), godz. 17:00 - wstęp bezpłatny - Dom Polski w Zakrzewie

13.11.2018 (wtorek), godz. 17:00 - wstęp bezpłatny - Miejsko – Gminny Ośrodek Kultury w Więcborku

16.11.2018 (piątek), godz. 15:00 - wstęp bezpłatny - Gminny Ośrodek Kultury w Lipce

Szczegółowy opis panelu:

Wstępem do spotkania będzie występ Zespołu Folklorystycznego Krajniacy z Wielkiego Buczka, który działa od około 40 lat na Krajnie Złotowskiej, kultywujący tradycje i zwyczaje regionu. W swoim repertuarze ma liczne widowiska folklorystyczne pokazujące zwyczaje, obyczaje, obrzędy, pieśni, język (gwarę krajeńską), także stroje i sprzęty, także widowiska patriotyczne związane z tradycjami wsi i regionu. Członkami zespołu są zarówno dorośli, jak młodzież i dzieci. Ta wielopokoleniowość jest jedną z cech charakterystycznych zespołu, przez którego szeregi przewinęło się już ponad sto osób. Kierownikiem zespołu jest od początku jego istnienia Jowita Kęcińska-Kaczmarek.

Kolejnym elementem będzie prezentacja materiałów opracowanych przez dr Dorotę Angutek. Prelekcję poprowadzi Kamila Krzanik-Dworanowska. Złotów należał do końca II wojny światowej do państwa pruskiego, które planowo niszczyło przejawy polskości. Aktywna postawa ludności rodzimej oraz duże przywiązanie do własnej kultury, pozwoliło przetrwać okres silnych oddziaływań germanizacyjnych. Jednym z przejawów był ludowy haft krajeński.

Uczestnicy wezmą udział w pokazie tradycyjnej techniki hafciarskiej prezentowanej przez Jerzego Brzezińskiego. Techniką haftowania jest haft płaski i sznureczek. Haft oparty jest na czterech kolorach: błękitnym, niebieskim, chabrowym i czarnym. Istnieje pewna dowolność w ich doborze do różnych kompozycji. W przypadku omawianego haftu obowiązuje przede wszystkim zasada kontrastu. Zdaniem dr Doroty Angutek formalne wymogi zgeometryzowanej kompozycji stanowią ważne kryterium przy ocenie poprawności wykonanej pracy.

Uczestnicy zapoznają się z wpływem haftu krajeńskiego na współczesne wytwory rękodzielnicze biorąc udział w warsztatach malowania motywów z haftu krajeńskiego na przedmiotach codziennego użytku prowadzonych przez Joannę Skiera. Według dr Angutek konwencjonalna tradycja hafciarska na Krajnie wyrasta z więzi lokalnych i regionalnych wynikających z faktu bycia Krajniakiem. Jednak współczesne techniki sprawiają, że technika haftu jest wypierana przez bardziej nowoczesne i prostsze metody plastyczne, np. malowanie na porcelanie, szkle czy na tkaninie. Efektem spotkania warsztatowego będą oparte na tradycji ludowej Krajniaków, współczesne przedmioty użytkowe. Wykonanie własnoręcznie sprawi, że przenoszone motywy będą utrwalone w pamięci i świadomości odbiorców.

W Muzeum Ziemi Złotowskiej od 6 września do 4 listopada jest prezentowana wystawa czasowa „Haft Krajeński – tradycja wytworzona”. Współcześnie rozwija się tzw. tradycja wytworzona na twórczości wzorniczej opartej na inspiracjach motywami ludowego haftu krajeńskiego. Na wystawie są prezentowane przykłady przedmiotów z aplikacjami motywów krajeńskich, np. pierniki, wydmuszki, bombki choinkowe, wycinanki, porcelana, ceramika, krawaty, magnesy, lalki, biżuteria, tkaniny. Wystawa zostanie podsumowana publikacją - folderem ukazującym dużą aktywność twórców lokalnych i wsparcie instytucji kultury w kultywowaniu tradycji rodzimego haftu krajeńskiego we współczesnej formie dostosowanej do potrzeb odbiorców.

Partnerzy medialni: