Dnia 3 września 2023 roku odbyły się uroczystości upamiętniające cywilne ofiary II wojny światowej w Karolewie. Był to szczególny dzień dla naszej społeczności, ponieważ po mszy świętej nastąpiło uroczyste odsłonięcie tablic inskrypcyjnych, z 377 nazwiskami zidentyfikowanych osób pomordowanych w niemieckim obozie zagłady.

Ustawienie tablic upamiętniających na zewnątrz, przy Kaplicy i grobach było naszym marzeniem. Przedstawicielom samorządu terytorialnego zależało na tym, aby osoby nawiedzające cmentarz mogły znaleźć nazwisko swojego bliskiego, znajomego, który był ofiarą niemieckich zwyrodnialców. Przedsięwzięcie udało się zrealizować dzięki wsparciu finansowemu Wojewody Kujawsko-Pomorskiego Pana Mikołaja Bogdanowicza.

Uroczystości zainaugurowało odśpiewanie Hymnu Polski oraz podniesienie flagi państwowej na maszt. Obchody odbywały się zgodnie z ceremoniałem wojskowym, ich zwieńczeniem był Apel Pamięci, przeprowadzony przez żołnierzy 11 Wojskowego Oddziału Gospodarczego w Bydgoszczy zakończony salwą honorową.

Na mogiłach przy tablicach upamiętniających pomordowanych złożono wiązanki i zapalono znicze:

• W imieniu Związku Kombatantów Rzeczpospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych w Więcborku wiązankę złożyła Pani Zofia Grochowska
• Poseł na Sejm RP Pani Iwona Kozłowska
• W imieniu Wojewody Kujawsko-Pomorskiego Pana Mikołaja Bogdanowicza wiązankę złożyła Pani Grażyna Szabelska – Pełnomocnik Wojewody ds. Rodzin
• W imieniu Posła na Sejm RP Pana Bartosza Kownackiego wiązankę złożyli Pan Adam Halama, Pani Hanna Atamańska, Pan Aleksander Atamański
• W imieniu mieszkańców wiązankę złożył Burmistrz Więcborka Pan Waldemar Kuszewski
• W imieniu Rady Miejskiej w Więcborku wiązankę złożyli Przewodnicząca Pani Anna Łańska, Wiceprzewodnicząca Pani Beata Lida, Wiceprzewodniczący Pan Henryk Szwochert
• W imieniu mieszkańców Powiatu Sępoleńskiego wiązankę złożyli Wicestarosta Sępoleński Pan Andrzej Marach, Radny Rady Powiatu Pan Tomasz Fifielski, Dyrektor Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Więcborku Pan Sławomir Kulpinski
• W imieniu mieszkańców gminy Sośno wiązankę złożyli Sekretarz Gminy Sośno Pan Piotr Dobrzański, Przewodnicząca Rady Gminy Pani Krystyna Wąsik
• Przedstawiciele Zarządu Oddziału Miejsko–Gminnego Związku OSP w Więcborku, Prezes Pani Teresa Dropinska, Druh Henryk Fojucik, Druh Ireneusz Balcer
• W imieniu Stowarzyszenia Rodzin Katolickich Diecezji Bydgoskich wiązankę złożyła Prezes Stowarzyszenia Pani Zofia Świerczewska
• W imieniu Polskiego Związku Emerytów Rencistów i Inwalidów wiązankę złożyli przedstawiciele Zarządu Oddziału Rejonowego w Więcborku – Prezes Pani Zofia Najdowska, Pan Edmund Borzych
• W imieniu mieszkańców gminy Kamień Krajeński wiązankę złożył – Przewodniczący Rady Miejskiej Pan Kazimierz Warylak z żoną Panią Stefanią Warylak
• W imieniu Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku Delegatura w Bydgoszczy wiązankę złożyli Pani dr Izabela Mazanowska, Prokurator Pan Mieczysław Góra
• W imieniu Nowej Lewicy – Pani Agnieszka Bukolt, Pan Piotr Bukolt
• W imieniu Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Sypniewie wiązankę złożył przedstawiciel Rady Pedagogicznej Pan Marek Kuś
• W imieniu mieszkańców sołectwa Jastrzębiec wiązankę złożyli – Sołtys Sołectwa Jastrzębiec Pani Edyta Szyperska, Pani Dorota Wnuk, Pan Ryszard Wnuk
• W imieniu Platformy Obywatelskiej wiązankę złożyła Pani Lidia Wrzesińska
• W imieniu Gminnej Rady Kół Gospodyń Wiejskich w Więcborku wiązankę złożyły – Przewodnicząca Pani Agnieszka Lach, Pani Monika Winograd, Pani Teresa Kopeć
• W imieniu mieszkańców sołectwa Śmiłowo wiązankę złożyła Pani Ewa Sikora – Członek Rady Sołeckiej
• W imieniu Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Sępólnie Krajeńskim, oddziały zamiejscowe w Więcborku wiązankę złożyła Wicedyrektor szkoły Pani Sylwia Świerczewska – Łaznowska wraz z uczniami
• W imieniu Szczepu Więcborskich Drużyn Harcerskich wiązankę złożyli: Druh Kacper Sosnowski, Druhna Martyna Pisarska, Druh Marek Masztakowski
• W imieniu Grona Pedagogicznego oraz uczniów Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi im. Ks. Jana Twardowskiego w Jastrzębcu wiązankę złożyły – Dyrektor szkoły Pani Gabriela Panknin wraz z nauczycielami Panią Ewą Basińską i Panią Mirosławą Wilkowską – Marach
• W imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego wiązankę złożyli – Prezes Pan Jan Kniter, Pan Andrzej Cieślik, Pan Jan Wilke
• W imieniu Nadleśnictwa Lutówko wiązankę złożyli – Nadleśniczy Nadleśnictwa Lutówko Pan Jacek Krzyżanowski, Leśnicy Pan Grzegorz Janik, Pani Barbara Szmidt
• W imieniu Komendanta Komendy Powiatowej Policji w Sępólnie Krajeńskim wiązankę złożył mł. insp. Lech Zajączkowski
• W imieniu Komendanta Państwowej Straży Pożarnej w Sępólnie Krajeńskim wiązankę złożył Zastępca Komendanta mł. bryg. Dariusz Chylewski
• W imieniu Nadleśnictwa Runowo wiązankę złożyli – p.o. Nadleśniczego Nadleśnictwa Runowo Pan Marcin Bujewski, Leśniczy Pan Andrzej Obara
• W imieniu Więcborskiego Koła Pszczelarskiego Wiązankę złożyli – Pan Ireneusz Mazur, Pan Henryk Makówka, Pan Krzysztof Holka

Następnie proboszczowie ks. Jan Dróżkowski, ks. Adam Andrzejczak, ks. Dariusz Kozłowski odprawili mszę świętą w intencji pamięci pomordowanych cywilnych ofiar II wojny światowej.

Po mszy św. Zastępca Burmistrza Więcborka Pan Jacek Masztakowski zaprosił wszystkich zebranych na tyły kaplicy gdzie odsłonięto tablice inskrypcyjne.

Proboszcz Parafii w Wielowiczu ks. Jan Dróżkowski poświęcił tablice upamiętniające pomordowanych i poprosił wiernych o modlitwę w intencji ofiar.

Następnie Pan Marek Bąkowski – przedstawiciel rodzin pomordowanych w obozie w Karolewie, Pani dr Grażyna Szabelska – Pełnomocnik Wojewody ds. Rodziny, Pani Iwona Kozłowska – Poseł na Sejm RP, Pan Waldemar Kuszewski – Burmistrz Więcborka, Pani Anna Łańska – Przewodnicząca Rady Miejskiej w Więcborku oraz Prokurator IPN Pan Mieczysław Góra odsłonili tablice inskrypcyjne i złożyli wiązanki upamiętniając 377 zidentyfikowanych osób pomordowanych w niemieckim obozie zagłady w Karolewie.

W uroczystościach udział wzięły Poczty Sztandarowe, Poseł na Sejm RP Pani Iwona Kozłowska, władze samorządowe, przedstawiciele samorządów ościennych, dyrektorzy jednostek organizacyjnych, Z-ca Komendanta Powiatowego Policji, Z-ca Komendanta PSP, pracownicy Nadleśnictwa Runowo, pracownicy Nadleśnictwa Lutówko, przedstawiciele licznych organizacji, Więcborska Drużyna Harcerska oraz przede wszystkim członkowie rodzin osób bestialsko zamordowanych w obozie w Karolewie. Mszę uświetnił występ Chóru “Lutnia” z Więcborka pod przewodnictwem Karola Szmidta, oraz Orkiestra Dęta z Więcborka pod batutą Dariusza Sobieralskiego, Żołnierze z 11 Wojskowego Oddziału Gospodarczego w Bydgoszczy.

tekst i fot. Katarzyna Włodarczak - UM w Więcborku